Tijd(loos)

Een beschouwing bij het MIR-thema Tijd

In 2019 staat het thema Tijd centraal in de MIR. Zowel de drie kunstenaars die deze zomer in hanzestad Doesburg exposeerden, als in het huidige project van Lenneke van der Goot en dat van Johan Rijpma wat in december van start gaat: hun werk is doordrenkt van fascinatie voor het verstrijken van de tijd. Ook filosofe Joke Hermsen houdt zich bezig met het onderwerp. Haar beschouwing over het spanningsveld tussen meetbare en gevoelsmatige tijd geven we graag als achtergrond bij de MIR-tentoonstellingen mee.  

Tijd(loos)
Tijd(loos) impliceert dat iets een eeuwigheidswaarde heeft, én het wil zeggen dat er geen tijd is, immers: zonder tijd. In beide gevallen een contradictie. Tijd is een constante aanwezigheid; een 4e dimensie in het nu. Tijd en ruimte zijn een eenheid. Door foto’s te maken leg je het moment vast en word je je bewust van het tijdelijke.

Chronos en Kairos
Het niet aan tijd gebonden zijn is een zeldzaamheid, het negeren van de tijd lijkt een onmogelijkheid. De kloktijd die ons dagelijkse leven domineert laat weinig ruimte voor verveling, bezinning en reflectie. Wij kennen tijd als een vaste orde dat zich volgens het ritme van de zonnewende voltrekt en waaraan niemand zich kan onttrekken. Toch is tijd geen statisch gegeven. Bij de oude Grieken had de tijd twee gezichten; Chronos en Kairos. De meetbare tijd versus de gevoelsmatige tijd. Een wetenschappelijke benadering van tijd maakt inzichtelijk hoe kneedbaar deze vaste waarden zijn. De tijdservaring daarentegen lijkt juist per definitie niet vormvast en niet meetbaar. 
 
afbeeldingen
> boven: 
Chronostijd

> onder:
Kairos, de god van het juiste moment
Hans Wijninga, Doesburg : Een nachtelijke wandeling door historisch Doesburg
Lenneke van der Goot, WUR : Algae Object Field